Nowoczesne technologie z powodzeniem mogą być wykorzystywane w procesie dydaktycznym, a także wychowawczym. Niezbędna jest weryfikacja metod pracy i form nauczania, która może przynieść wiele pozytywnych aspektów w kontekście edukacji.
Interesujące wydają się być wyniki badań dotyczące społeczności internetowych. Badanie Eurobarometr wskazuje, że 35 procent mieszkańców Unii Europejskiej korzysta z serwisów typu social-networks (portale społecznościowe). Interesującym faktem jest odsetek Polaków korzystających z serwisów społecznościowych, który jest wyższy od średniej w Unii Europejskiej i wynosi 43 procent [Popularność serwisów społecznościowych w Europie. http://www.internetstats.pl/index.php/2010/10/popularnosc-serwisow-spolecznosciowych -w-europie/, dostęp 14.02.2011].
D. Boyd i E. Hargittai przeprowadziły na przełomie 2009 i 2010 roku badania wśród tysiąca studentów z Uniwersytetu Illinois. Z badań wynikało, że większość studentów – 87 procent w 2009 i 90 procent w 2010 r. korzystało z Facebooka. Ponad 75 procent badanej grupy stwierdziło, że korzysta z niego często – 76 procent w 2009 r. i 81 procent w 2010 r. Według badań przeprowadzonych wśród Polaków przez Megapanel PBI i Gemiusa w październiku 2010 r. – 67 procent korzystało z portalu Nasza-Klasa, a 47 procent z portalu Facebook. W ciągu miesiąca sytuacja uległa zmianie, podsumowanie w listopadzie wskazało na to, że użytkownicy migrują z Naszej-Klasy na Facebooka. 65 procent badanych posiada konto na Naszej-Klasie, natomiast ponad 50 procent na Facebooku [Megapanel październik 2010 – kategorie tematyczne. http://media2.pl/badania/72989-megapanel-pazdziernik-2010-kategorie-tematyczne.html, dostęp 10.02.2011; Megapanel listopad 2010 – kategorie tematyczne. http://media2.pl/badania/74016-megapanel-listopad-2010-kategorie-tematyczne.html, dostęp 12.02.2011].
Badania prowadzone dotychczas wskazują na rosnącą popularność portali społecznościowych, a także na dużą rolę Internetu w życiu przede wszystkim młodych ludzi. Facebook, Nasza-Klasa i Second Life to portale, które dla młodzieży są nie tylko źródłem informacji, ale także doskonałą platformą komunikacyjno-organizacyjną. W marcu 2011 r. przeprowadziłam badania wśród 102 studentów uczelni wyższych w Krakowie, tj. na Uniwersytecie Pedagogicznym, Akademii Górniczo-Hutniczej, a także na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II. Studenci zostali poproszeni o wypełnienie ankiety dotyczącej portali społecznościowych. Równolegle przeprowadziłam ankietę internetową wśród 100 studentów z całej Polski. Następnie w celu weryfikacji badań przeprowadziłam kilka wywiadów częściowo kierowanych ze studentami korzystającymi z portali społecznościowych. Szczegółowe wyniki badań zawarte zostały w pracy magisterskiej K. Blak pt. Edukacyjne aspekty wybranych portali społecznościowych.
Przeprowadzone badania wykazały, że 58 procent studentów korzysta aktywnie z więcej niż jednego portalu społecznościowego, co spowodowane może być tym, że „sieci społeczne wzbogacają i poszerzają zakres kontaktów, informacji i rozrywki (...) w ciągu mikrosekund” [Small G., Vorgan G.: iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości, Poznań 2011, s. 49]. Portale stanowią dla młodych ludzi nie tylko źródło rozrywki i miejsce spotkań ze znajomymi, ale przede wszystkim źródło informacji. Najpopularniejszymi serwisami społecznościowymi wśród studentów są Facebook, YouTube, Nasza-Klasa oraz Wikipedia.
Obecnie młodzi ludzie szukają w Internecie połączenia przyjemnego z pożytecznym, a więc miejsca, gdzie znajdą zarówno elementy rozrywki, jak i informacje. Dzisiejsza młodzież „rzadko odwiedza biblioteki, nie mówiąc już o sprawdzeniu czegokolwiek w tradycyjnej encyklopedii” [tamże]. Wikipedia jako najpopularniejszy wielojęzyczny projekt internetowej encyklopedii zyskuje wielu młodych odbiorców, gdyż ułatwia im szybkie odnalezienie pożądanej informacji, a także zrozumienie informacji, która tworzona jest przez i dla internautów. YouTube jako baza plików filmowych daje szanse na posłuchanie ulubionej muzyki, obejrzenie fragmentów ulubionego filmu, jak również odtworzenie dowolnego programu naukowego lub językowego, który może być dla studenta cennym materiałem wzbogacającym jego wiedzę. Facebook oraz Nasza-Klasa to portale, gdzie młodzi ludzie łączą się w grupy, posiadają bazę znajomych, z którymi mogą swobodnie – dzięki dostępnym narzędziom – wymieniać się informacjami, dzielić się linkami i zdjęciami, a także podtrzymywać ważne w życiu każdego relacje interpersonalne.
Zainteresowanie wzbudzają także serwisy do wyrażania opinii i recenzowania, takie jak Filmweb.pl lub Yelp.com, serwisy dziennikarstwa obywatelskiego, jak np. Wiadomości24.pl, Ithink.pl, Interia360, fora internetowe i serwisy tematyczne. Studenci lubią i chcą wymieniać się opiniami oraz spostrzeżeniami z innymi ludźmi. Zarówno portale służące do recenzowania, fora, jak też serwisy dziennikarstwa obywatelskiego i serwisy tematyczne wspierają twórczość młodych ludzi i świadczą o potrzebie dzielenia się z innymi swoimi doświadczeniami. Ponadto młodzi ludzie zainteresowani są opiniami, wskazówkami udzielanymi przez innych, niejednokrotnie im obcych, ale mających coś do powiedzenia ludzi.
Ankietowani przyznają, że bardzo często korzystają z portali społecznościowych. Ponad połowa, tj. 52,2 procenta respondentów odwiedza portale kilka razy dziennie, a 16,3 procenta zagląda na nie raz dziennie. Wynika z tego, że 68 procent badanych loguje się każdego dnia w serwisie społecznościowym, gdzie mogą swobodnie wymieniać się informacjami dotyczącymi odbywających się zajęć, notatkami, a także prowadzić dyskusje niedokończone podczas kursu czy w czasie przerwy. Serwisy takie, jak np. Facebook, stały się dla nich naturalnym środowiskiem, które oferuje wiele narzędzi sprzyjających edukacji [Blak, 2011, s. 82-87].
Katarzyna Blak, Portale społecznościowe jako narzędzie edukacyjne http://www.ktime.up.krakow.pl/symp2011/referaty2011/blak_2.pdf (dostęp: 14 sierpnia 2013 r.).
Patroni medialni: