Dialog, spotkanie, uśmiech… to jest sieć, której chcemy

Scenariusz do lekcji religii do Orędzia papieża Franciszka na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu

Autor: Anna Lemieszonek

Poziom nauczania: szkoła podstawowa, klasy I-IV

Cele katechetyczne – wymagania ogólne:
•    analiza i interpretacja myśli zawartych w Orędziu papieża Franciszka na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu;
•    kształtowanie postawy budowania w Internecie sieci dialogu i spotkania.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:
po katechezie uczeń:
•    definiuje pojęcia: sieć, cyberprzemoc;
•    wymienia, jakie szkody powoduje cyberprzemoc;
•    opowiada o Orędziu na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu.

Umiejętności:
po katechezie uczeń:
•    uzasadnia, na czym polega bycie członkami ciała Chrystusa;
•    wyjaśnia, dlaczego w Internecie i świecie realnym należy mówić prawdę.

Postawy:
po katechezie uczeń:
•    przechodzi od wirtualnych spotkań z bliskimi i przyjaciółmi do spotkań realnych.

Formy organizacji zajęć: zbiorowa, indywidualna.
Metody dydaktyczne: rozmowa kierowana, zabawa „Pająk”, praca z tekstem Orędzia, zdania niedokończone, plakat.
Środki dydaktyczne: kłębek włóczki, Pismo Święte (Ef 4, 25), fragmenty tekstu Orędzia, zdania niedokończone.

Schemat zajęć

I.    Wprowadzenie

1. Dowolna modlitwa na rozpoczęcie.
2. Proponujemy uczniom zabawę w „Pajęczynę”. Uczniowie ustawiają się w kole. Wyjaśniamy zasady wspólnej zabawy:
katecheta w prawej ręce trzyma kłębek wełny. Nawija włóczkę na palec wskazujący lewej ręki i rzuca prawą ręką do wybranego dziecka, dodając jakąś pozytywną cechę, np. „Rzucam do Karoliny, która ładnie rysuje”. Karolina nawija nitkę na swój lewy palec, po czym rzuca kłębek do innej osoby, mówiąc: „Rzucam do Mateusza, który ładnie czyta” itd. Powstaje w ten sposób pajęczyna. Po zakończeniu uczniowie odrzucają kłębek do osoby, od której go otrzymały.

Prowadzimy rozmowę:
•    Co powstało podczas naszej wspólnej zabawy?
•    W jaki sposób powstała sieć?
•    Czego dowiedzieliście się o sobie podczas budowania sieci?
•    Co się stanie, jeśli parę osób wypuści swoją nić?
•    Jak nazywa się inna sieć, z której korzystamy codziennie?
3. Puenta:
Biorąc udział w zabawie, stworzyliśmy sieć, w której każdy z nas jest połączony z inną osobą. Każdy w sieci jest tak samo ważny i potrzebny. Tworząc ją, mówiliśmy o sobie coś dobrego, poznawaliśmy się nawzajem. Mówiliśmy prawdę. Podobną siecią, z której korzystamy na co dzień, jest Internet. Tam się poznajemy, spotykamy, wstawiamy swoje zdjęcia, piszemy o sobie, dzielimy się tym, gdzie byliśmy itp.

II.    Analiza myśli zawartych w Orędziu na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu

1. Wprowadzamy uczniów w tematykę zajęć:
Już od 53 lat Ojciec Święty każdego roku kieruje do dziennikarzy i pracowników mediów swoje Orędzie na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu. W Kościele polskim obchodzimy ten dzień w trzecią niedzielę września, która w tym roku przypadnie na 15 września.

2. Zapowiadamy temat tegorocznego Orędzia papieskiego:
Informujemy, że Papież zwraca w nim uwagę na zagrożenia, jakie rodzą się ze złego korzystania z sieci społecznościowych, czego konsekwencją może być cyberprzemoc. Papież zachęca do budowania w Internecie sieci dialogu, który ma być oparty na prawdzie i kontynuowania spotkań w realnej rzeczywistości.

3. Odczytujemy fragment Orędzia (możemy uczniom dać wydrukowany fragment):
„Trzeba przyznać, że sieci społecznościowe, o ile z jednej strony służą nam do większego powiązania, odnalezienia się i pomagania sobie nawzajem, to z drugiej strony nadają się również do manipulacyjnego wykorzystywania danych osobowych”.

4. Prowadzimy rozmowę:
•    Dlaczego lubicie spotkania w Internecie?
•    Co wiecie na temat cyberprzemocy?

5. Puenta:
Z jednej strony sieć jest okazją do spotkania z innymi, ale w Internecie można także spotkać się z przemocą. Jest to np. cyberprzemoc – czyli wykorzystywanie danych osobowych, zdjęć, informacji o różnych osobach poto, aby im zaszkodzić, mówiąc nieprawdę.

6. Odczytujemy fragment z Listu Świętego Pawła Apostoła do Efezjan:
„Odrzućcie kłamstwo i niech każdy mówi prawdę swemu bliźniemu, bo wszyscy tworzymy jedno”. (Ef 4, 25)

7. Prowadzimy rozmowę na temat przeczytanego tekstu:
•    Do czego zachęca nas św. Paweł?
•    Dlaczego mamy zawsze mówić prawdę – nawet w sieci, gdzie nikt nas nie zna?
•    Kto jest głową tego ciała, którego jesteśmy częściami?

8. Puenta:
Należymy do jednego ciała (Kościoła/wspólnoty), którego głową jest Jezus Chrystus. Aby to ciało było sprawne, wszystkie jego części muszą być zdrowe.

9. Tworzymy receptę (zasady), jak tworzyć zdrową wspólnotę. Pomocna może być praca w formie plakatu, który tworzymy wspólnie na forum klasy.

III.    Zakończenie katechezy

1. Czytamy kolejny fragment Orędzia:
„Obraz ciała i członków przypomina nam, że korzystanie z sieci społecznościowej dopełnia spotkania osobowego, które przeżywa się poprzez ciało, serce, oczy, spojrzenie, oddech drugiego. Jeśli sieć jest używana jako przedłużenie lub jako oczekiwanie na to spotkanie, to wówczas nie zdradza siebie i pozostaje bogactwem dla komunii. Jeśli rodzina korzysta z sieci, aby być bardziej powiązana ze sobą, aby następnie spotkać się przy stole i spojrzeć sobie w oczy, to jest to bogactwo”.

2. Dzielimy klasę na grupy, z których każda otrzymuje zdania, jakie należy dokończyć w oparciu o to, czego uczniowie dowiedzieli się podczas katechezy. Przedstawiciele grup dzielą się swoją pracą na forum klasy.
•    Spotkanie przeżywa się przez…
•    Sieć powinna być używana jako…
•    Spotkanie w sieci powinno prowadzić do...
Puenta:
Nie wystarczą tylko spotkania wirtualne przez Internet, potrzebujemy także realnych spotkań z bliskimi i przyjaciółmi, ponieważ jesteśmy stworzeni na obraz i podobieństwo Boga, który nigdy nie jest sam, lecz żyje w relacji.

Propozycja modlitwy na zakończenie lekcji

Polecamy uczniom, aby odwrócili się w stronę koleżanki/kolegi, z którymi siedzą w ławce, i powiedzieli: „Dobrze, że jesteś!”.
Następnie kierujemy uwagę uczniów na obecność Pana Boga we wspólnocie klasy i modlimy się Aktem wiary:
Wierzę w Ciebie, Boże żywy,
W Trójcy jedyny, prawdziwy.
Wierzę, coś objawił, Boże.
Twe słowo mylić nie może.

Anna Lemieszonek – katechetka w Szkole Podstawowej w Bartoszycach, diecezja warmińska.

Dialog, spotkanie, uśmiech… to jest sieć, której chcemy Scenariusz do lekcji religii do Orędzia papieża Franciszka na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu

Dialog, spotkanie, uśmiech… to jest sieć, której chcemy

Scenariusz do lekcji religii do Orędzia papieża Franciszka na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu